УВОДЗІНЫ
1. Канцэпцыя нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў публіцыстыцы Я. Лёсіка і Я. Купалы
ЗАКЛЮЧЭННЕ
СПІС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНІЦ
УВОДЗІНЫ
У сваёй рабоце я раскрываю канцэпцыю нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў публіцыстыцы Я. Лёсіка і Я. Купалы.
Актуальнасць работы прадыктавана наспелай ў навуцы неабходнасцю катэгарычнай характарыстыкі канцэпцыі нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў публіцыстыцы Я. Лёсіка і Я. Купалы, якая немагчымая без сістэмных даследаванняў літаратуразнаўчай накіраванасці.
Аб’ектам работы з’яўляюцца творы Я. Лёсіка і Я. Купалы.
Прадметам з’яўляюцца навуковыя даследаванні аўтараў літаратуры і публіцыстыкі.
Мэта: раскрыць канцэпцыю нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў публіцыстыцы Я. Лёсіка і Я. Купалы.
Задачы, якія патрэбна вырашыць пры выкананні эсэ:
−разгледзець творы Я. Лёсіка і Я. Купалы;
−прааналізаваць канцэпцыю нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў творах.
Падчас аналізу навуковых даследаванняў былі выкарыстаны апісальны метад даследавання разам з прыёмам назірання, навуковай інтэпрытацыяй і абагульненнем.
1. Канцэпцыя нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў публіцыстыцы Я. Лёсіка і Я. Купалы
У дадзенай працы аналізуецца канцэпцыя нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў творах Я. Лёсіка і Я. Купалы. Тэарэтычныя распрацоўкі і ідэі аўтараў ўбудоўваюцца ў гістарычны кантэкст разгляданага перыяду, акцэнтуецца ўвага на пашыраным разуменні імі паняцця “дзяржаўны лад”. Такім чынам, нацыянальная праграма эсэраў грунтавалася на двух асноўных прынцыпах:
1) права на самавызначэнне, формы якога вызначыць устаноўчы сход, для буйных нацый, кампактна рассяляць на пэўныя тэрыторыі;
2) нацыянальна-персанальная аўтаномія дзеля экстэрытарыяльных нацый і нацыянальных меншасцяў. Меркавалася таксама шырокая дэцэнтралізацыя расійскай дзяржавы шляхам увядзення шырокага мясцовага самакіравання. Як і меншавікі, эсэры збіраліся ажыццявіць сваю праграму пасля выбараў ва устаноўчы сход, у саюзе з “роднаснымі нацыянальнымі сацыялістычнымі партыямі”, маючы ў перспектыве стварэнне “расейскага інтэрнацыяналу на федэратыўных пачатках”, якая пачалася ў 1914 годзе [1, c. 143].
Старшыня Рады Беларускай Народнай Рэспублікі Іосіф Юр’евіч Лёсік (Язэп Лёсік), родны дзядзька вядомага беларускага пісьменніка, паэта і драматурга Якуба Коласа. Паводле афіцыйнай біяграфіі-нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Затым звесткі крыніц некалькі разыходзяцца: адны пішуць, што ён вучыўся ў Маладзечанскай духоўнай семінарыі, іншыя − у настаўніцкай семінарыі, але таксама ў горадзе Маладзечна. Прычым нацыяналістычныя крыніцы часцей паведамляюць аб духоўнай, а не настаўніцкай семінарыі. Мабыць, сярод іх мала спецыялістаў у галіне гісторыі адукацыі, інакш бы для не было б аксіёмай, што раз семінарыя, то абавязкова духоўная. Семінарыя ўсё ж была настаўніцкая.У 1917 годзе, як і многія іншыя ўдзельнікі заснавання БНР быў сябрам Беларускай сацыялістычнай грамады.
ЗАКЛЮЧЭННЕ
Пры напісанні дадзенай работы, можна зрабіць наступныя вывады.
Арыгінальная ў рамках беларускага мовазнаўства, праца Лёсіка “Некаторыя ўвагі...” ня будзе такой у шырокім славянскім кантэксце. Прапанаваная ў ёй пурыстычная канцэпцыя ў значнай ступені ўніверсальная. Лёсік, несумненна, карыстаўся даследаваннем Курылы, i гэта, з аднаго боку, трохі зніжае эўрыстычную вартасць ягонага нарысу, а з другога - яшчэ раз сведчыць пра вялікае структурнае падабенства беларускае i ўкраінскае моваў.
С погляду на культурнае становішча нашага краю становіцца ясна, што толькі пры аўтаномным ладзе пачне расці і квітнець культура, навука, літаратура і умеласць здольнага і багата абдараванага нашага народу. Толькі пад загадам аўтаномнага ладу народ наш, с прышчэпу да агульнадзяжаўнага будаўніцтва, вырасце ў магутную асобную расліну − заваюе сабе пачэснае месца у свеце, стаўшы поплеч з народамі Еўропы. Узгадаваўшы культуру багатую, моцную і арыгінальную.
1. Бельскі, А. Беларуская літаратура ў кантэксце традыцый і сучаснасці / А. Бельскі. − Мінск, 2017. − С. 142−147
2. Булахаў, М. Г. “Слова пра паход Ігаравы” і Беларусь / М. Г. Булахаў. − Мінск. − 2000. – 205 с.
3. Жыдовіч І. К. Янка Купала – публіцыст / І. К. Жыдовіч. – Мінск, Выдавецтва БДУ, 1972. 200 с.
4. Санчанка Б. І. Мысліцелі і асветнікі Беларусі [Текст]: энцыклапедычны даведнік / рэд.: Б. І. Сачанка, С. П. Самуэль, І. П. Хаўратовіч. – Минск: Беларуская Энцыклапедыя. − 1995. − 671 с.
5. Чамярыцкі, В. А. Гісторыя беларускай літаратуры ХІ−ХІХ стагоддзяў: у 2 т. / НАН Беларусі, Ін-т літ. Імя Я. Купалы; навук. рэд. тома В. А. Чамярыцкі. − Мінск: Беларус. навука, 2006 − Т. 2: Даўняя літаратура: ХІ − першая палова ХVІІІ ст. − 910 с.
