Янка Маўр

У 1920-я гады Янка Маўр напісаў шырокавядомыя таленавітыя апавяданнi пра далёкiя краiны: «Слёзы Тубi», «Незвычайная прынада», «Лацаронi». Яны назаўсёды замацавалі за ім славу выдатнага майстра прыгодніцкага жанру. З павагай называем мы яго нашым беларускім Жулем Вернам.

Аўтар расказвае юным чытачам аб жыцці каланіяльных і замежных народаў. Там, за межамі сваёй краіны, дзеці бачылі парушаныя прынцыпы справядлівасці і свабоды. У цэнтры апавяданняў Маўра, як правіла, маленькі герой, які на сабе зазнаў жахі капіталістычнаму свету, яго лёсам, як цацкай, гуляюць аматары нажывы і вострых адчуванняў. 

Апавяданне «Слёзы Тубi» трагiчнае. Сюжэт гэтага твора Я. Маўру падказала легенда, па якой жэмчуг – гэта скамянелыя божыя слёзы. Герой хлопчык Тубi з вострава Цэйлон. Тубi маленькi шукальнiк жэмчугу, ён быў уважлiвым да бацькоў i таварышаў, любiў мора. У апавяданнi жэмчуг асацыiруецца са слезамі пакутнiкаў, якiя для багатых белых паноў ныраюць за тымi чарапашкамi аж на дно мора. Тубі з 12 гадоў, каб пракарміць сям´ю вымушаны ныраць у марскiя глыбiнi па дзiвосныя жамчужыны. Тубi з´ела акула. Акулу злавiлi, разрэзалi ёй бруха i там знайшлi беднага Тубi з яго кошыкам. Жамчужыну ацанiлi ў 50 000 рупiй, таму мацi заплацiлi за ўвесь месяц i дадалі яшчэ 100 рупiй. Кульмінацыйным з’яўляецца момант, калі праціпасталяюцца жыццё чалавека і прага да грошай. Хлопчык загінуў дзеля таго, каб багатая англічанка ледзі Сміт, жонка нафтанавга караля, магла пачапіць сабе на грудзі лішнюю дарагую жамчужыну. Пра трагічную смерць Тубі ў апавяданні паведамляецца вельмі коратка. Затое падрабязна распавядае пісьменнік пра хцівасць прагных гаспадароў няшчаснага Тубі. Яны схапілі “чарапашкі”, “Разбілі адну, раздушылі другую, а ў трэццяй знайшлі вялізную прыгожую жамчужыну. Заблішчэлі вочы гаспадароў, пстрыкнулі яны пальцамі: - Во, гэта – рэч! Тысяч пяцьдзясят будзе. Стаіць, галосіць матка над тым, што засталося ад яе сына”.