Уводзіны
1) Асноўныя вынікі аграрнай рэформы 1557 і яе ўплыў на далейшае развіццё сельскай гаспадаркі беларускіх зямель
2) Развіццё рамяства і гандлю ў другой палове XVI – канцы XVIII стст)
Заключэнне
Спіс літаратуры
Уводзіны
Развіццё сельскай гаспадаркі Беларусі ў XVI – XVIII стст прайшло складаны і неадназначны шлях. З аднаго боку, аграрная рэформа 1557 года садзейнічала развіццю капіталістычных адносін, больш прагрэсіўных у параўнанні з феадальнымі.
З другога боку, назіраліся з’явы, якія стрымлівалі развіццё прамысловасці, сельскай гаспадаркі, стваралі сацыяльную напружанасць у грамадстве.
Актуальнасць тэмы заключаецца ў гістарычным вопыце пошуку шляхоў з крызіснага становішча эканомікі, паспяховыя крокі наперад і негатыўныя з’явы, што стрымлівалі развіццё эканомікі Беларусі ў адзначаны перыяд.
1 Асноўныя вынікі аграрнай рэформы 1557 і яе ўплыў на далейшае развіцце сельскай гаспадаркі беларускіх зямель
Правядзенне валочнай памеры было выклікана як знешнімі, так і ўнутранымі фактарамі. Так, развіццё прамысловасці ў краінах Заходняй Еўропы стымулявала рост попыту на збожжавыя культуры. Таму феадалы былі зацікаўлены ў павелічэнні прыбытку за кошт продажу сельскагаспадарчай прадукцыі за мяжу.
Разам з тым, існуючае становішча эканомікі, у якім панавалі феадальныя рысы, не дазваляла атрымліваць вялікую колькасць ураджаю на продаж. У шматлікіх дзяржаўных уладаннях, некаторых прыватных і царкоўных маёнтках існавалі так званыя двары. Іх галоўным прызначэннем была вытворчасць прадукцыі для асабістых патрэб феадала.
2 Развіцце рамяства і гандлю ў другой палове XVI – канцы XVIII стст)
Акрамя сялянства, наступным шматлікім саслоўем было мяшчанства – насельніцтва гарадоў і мястэчак. На працягу XVI – першай паловы XVII стст колькасць гарадоў дасягнула 37, а разам з мястэчкамі іх колькасць складала 112. [7, с. 170]
Але ў выніку спусташальных войнаў гарады апынуліся ў глыбокім заняпадзе. У Полацкім, Віцебскім, Мсціслаўскім ваяводствах за час войнаў было знішчана ад 50 да 70% дамоў. Калі да вайны 1648-1667 гг у 18 гарадах і мястэчках Навагрудскага ваяводства было 4071 дамоў, то пасля яе заканчэння – 2329, у Брэсцкім ваяводстве адпаведна 4745 і 2012, у Мінскім – 1646 і 809. [4, с. 252]
Заключэнне
У другой палове XVI – пачатку XVII стст эканамічнае развіццё беларускіх зямель праходзіла пад уплывам аграрнай рэформы, якая значна змяніла воблік сельскай гаспадаркі краіны. У другой палове XVII – першай палове XVIII стст беларуская вёска і горад перажывалі заняпад, звязаны з нястачамі ваеннага ліхалецця. Але ў другой палове XVIII ст разам з аднаўленнем гаспадаркі назіраюцца з’явы новых буржуазных вытворча-грамадскіх адносін. Асноўнымі рысамі эканамічнага развіцця беларускіх зямель былі.
1 Болбас, М.Ф. Развитие промышленности в Белоруссии (1795-1861) / М.Ф. Болбас. Мн., 1966.
2 Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005.
3 Голубеў, В. Ф. Сялянскае землеўладанне і землекарыстанне на Беларусі XVI – XVIІІ стст. / В. Ф. Голубеў. – Мінск, 1992.
4 Грицкевич, А. П. Частновладельческие города Белоруссии в XVI – XVIІІ вв. / А. П. Грицкевич. – Минск, 1975.
5 Лойка, П. А. Прыватнаўласніцкія сяляне Беларусі: Эвалюцыя феадальнай рэнты ў другой палове XVI – XVIІІ ст. / П. А. Лойка. – Мінск, 1992.
6 Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009.
7 Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000.
8 Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999.
9 Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.
