Рэферат па кнізе А.А. Трусава Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі
БГУКИ (Белорусский государственный университет культуры и искусств)
Готовые рефераты
на тему: «Рэферат па кнізе А.А. Трусава Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі»
по дисциплине: «История архитектуры»
2020
10 BYN
Рэферат па кнізе А.А. Трусава Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі
Тип работы: Готовые рефераты
Дисциплина: История архитектуры
Работа защищена на оценку "9" без доработок.
Уникальность свыше 40%.
Работа оформлена в соответствии с методическими указаниями учебного заведения.
Количество страниц - 9.
Поделиться
Уводзіны
Частка 1. СТАРАЖЫТНЫ ПЕРЫЯД
Частка 2. ПЕРЫЯД СТАРАЖЫТНА-БЕЛАРУСКІХ КНЯСТВАЎ
Частка 3. ЭПОХА ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА
Частка 4. ЧАСЫ РЭЧЫ ПАСПАЛІТАЙ
Частка 5. У СКЛАДЗЕ РАСІЙСКАЙ ІМПЕРЫІ
Частка 6. ЗАХОДНЯЯ БЕЛАРУСЬ У СКЛАДЗЕ ПОЛЬСКАЙ ДЗЯРЖАВЫ
Частка 7. ЭПОХА БССР. ЛЕС КУЛЬТАВАЙ АРХІТЭКТУРЫ Ў БССР
Заключэнне
Спіс выкарыстанай літаратуры
Уводзіны
Кніга «Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі» А. А. Трусаўва была выдадзена ў 2005 г. Па словах аўтара, яна абагульніла матэрыял, сабраны за гады стараннай працы ў архівах, бібліятэках, археалагічных экспедыцыях і стала лагічным працягам выдадзеных раней работ: «Старонкі мураванай кнігі" (1990), "Беларускае кафлярства" (1993) «Манументальнае дойлідства Беларусі ХІ – XVIII стагоддзя" (2001 ) [2].
Алег Анатольевіч Трусаў, аўтар больш чым 150 навуковых прац па археалогіі і гісторыі архітэктуры, у дадзеным выданні прадставіў эвалюцыю архітэктурных формаў культавага, абароннага і грамадзянскага дойлідства на тэрыторыі Беларусі ў розныя гістарычныя перыяды. Асобныя блокі прысвечаныя будаўніцтву прадпрыемстваў, дарог, мастоў, каналаў.
У дадзенай кнізе О. А. Трусаў не толькі называе стылі і тыпы пабудоў, але ўяўляе таксама шмат імёнаў архітэктараў – напрыклад, свайго прадзеда В. Р. Драздоўскага, які ў п. П. XX праектаваў і будаваў у Мсціславе мужчынскую гімназію.
Частка 1. СТАРАЖЫТНЫ ПЕРЫЯД
Першая частка [1, с. 13–33] прысвечана архітэктурным формам нашых продкаў у перыя ад палеаліту да жалезнага века.
Першымі людзьмі, якія засялілі нашу тэрыторыю у эпоху палеаліта, сталі неандэртальцы. Лічыцца, што самыя старжытныя іх стаянкі на Беларусі – гэта Юравічы і Бердыж. Знойдзены рэшткі жытла, якія ўяўлялі сабой збудаванні з вялікіх костак і скур жывелаў. Пасля, у эпоху мезадіта, людзі сталі сяліцца ў паўзямлянках акруглай формы. З надыходам неалітычнай рэвалюцыі канструкцыя жылля меняецца, і становіцца рознай для кожнага роду.
У эпоху бронзы змяніўся інтэр'ер жылых памяшканняў. З'явіліся вогнішча і сталы з роўнай паверхняй, змяніўся тып керамічнага посуду: гаршкі, міскі, кубкі і друшляк. Прыклады жылля таго перыяду былі знойдзены на селішчы Струмень, Ксяндзова гара (Быхаўскі р-н) Адбыліся змены і ў ідэалогіі, з'явіўся абрад трупаспалення.
Першыя абарончыя збудаванні з’явіліся ў эпоху жалезнага века. Гэта былі гарадзішчы.
Частка 2. ПЕРЫЯД СТАРАЖЫТНА-БЕЛАРУСКІХ КНЯСТВАЎ
У другой частцы [1, с. 33–85] разглядаюцца архітэктурныя формы, характэрныя для беларускіх зямель у ІХ – ХІІІ ст. Аўтар вылучае сельскія жылля і феадальныя сядзібы, гарадскую архітэктуру, царкоўна-манастырскія пабудовы і абарончыя збудаванні. У гэты перыяд з прыходам славян ўзрасла колькасць паселішчаў і умацаваных гарадзішчаў. Замежныя госці пачалі называць нашу краіну Гардарикой – краінай гарадоў. Першыя гарады ў Беларусі з'явіліся ў XI стагоддзі, разам з першымі княствамі.
Горад – гэта вялікі населены пункт, які з'яўляецца адміністрацыйна-палітычным цэнтрам прылеглага раёна, а таксама культурным, гандлёвым, ваенным і прамысловым цэнтрам.
Частка 3. ЭПОХА ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА
Трэццяя частка кнігі [1, с. 13–33] прысвечана архітэктурным тэндэнцыям на беларускіх землях у 2 п. XIII – пач. XVI стст. Даецца характарыстыка грамадскага і рэлігійнага жыцця грамадства.
Для гарадоў сталі характэрны першыя спробы упарадкавання на аснове рэгулярная забудовы. Асабліва парля атрымання гарадамі Магдэбургскага права. Цэнтрам стала рынкавая плошча з ратушай, гандлевымі радамі, галоўным саборам ці царквой. У якасці прыкладаў можна разгледзіць Слуцк, Быхаў, Мір. У часы ВКЛ у гарадах пачалі узнікаць рамесніцкія цэхі. Пры манастырах адкрываліся друкарні, напрыклад, у Брэсце, Нясвіжы, Любчы.
З канца XV ст. назіраецца рост колькасці цэркваў, касцёлаў і манастыроў. Пазней пры пры манастырах адкрываліся брацкія школы.
З XIV ст. на беларускіх землях з’яўляюцца першы мячэці і сінагогі. Гэтабыло звязана з рассяленнем першых аседлых абшчын татар-масульман і габрэяў. Былі пабудваны габрэйскія духоўныя семінарыі (ешыботы) ў Валожыне і Магілёве.
Частка 4. ЧАСЫ РЭЧЫ ПАСПАЛІТАЙ
Чацверты раздзел [1, с. 133–223] прысвечаны перыяду Адраджэння на беларускіх землях (2 п. XVI–канец XVIII стст.). Адметнымі рысамі архітэктуры гэтага перыяду сталі сінтэз гатычных і рэнесансных традыцый, якія да канца перыяду спалучаюцца з элементамі маньерызму і барока. Гэта выявілася як у палацава-паркавай, так і ў культавай і грамадзянскай архітэктуры. Напрыклад, замак у Любчы і Петрапаўлаўскі касцёл у Новай Свержані.
Новым для Беларусі тыпам культавых пабудоў у гэты перыяд сталі кальвінскія зборы, якія часта неслі ў сабе рысы абарончых збудаванняў (тоўстыя сцены, шматступеньчатыя контрфорсы, байніцы). Часам, як у Койданава (сучасны Дзяржынск) тэрыторыя збораў агароджвалі каменнымі і цаглянымі сценамі і равамі з вадой.
Для гарадскога будаўніцтва ў гэты перыяд характэрны першыя спробы упарадкаваць забудову на аснове рэгулярнай планіроўкі. З’яўляюцца новыя грамадскія будынкі – ратуша, калегіўмы, корчмы.
Частка 5. У СКЛАДЗЕ РАСІЙСКАЙ ІМПЕРЫІ
У пятым раздзеле [1, с. 223–330] аўтар разглядае асноўныя тэндэнцыі грамадскага і рэлігійнага жыцця ў 2 п. XVIII –пач. XX стст., Ацэньвае іх уплыў на змяненне архітэктурнага аблічча беларускіх гарадоў, мястэчак і вёсак. Адзначаецца, што пасля вайны з Напалеонам матэрыяльная культура Беларусі ўвайшла ў рэчышча развіцця культуры Расійскай Імперыі. Былі знішчаны шматлікія гарадскія ўмацаванні і гістарычныя цэнтры гарадоў Брэста і Бабруйска, і на гэтых месцах пабудаваны магутныя крэпасці. У 2 п. XIX ст., Пасля таго, як па тэрыторыі Беларусі была пракладзена чыгунка, узнікаюць новыя гарады. Правядзенне рэформа 1861 г. паспрыяла пашырэнню індустрыяльных формаў архітэктуры – былі пабудаваныя новыя фабрыкі і заводы. Напрыклад, па вытворчасці цэглы, цэменту, шкла.
У гарадах ўвага надавалася грамадскім установам–навучальным установам, музеям і бібліятэкам, тэатрам. Галоўным архітэктурным стылем у разгледжаны перыяд стаў класіцызм. У яго тэндэнцыях перепланировывались горада, дзе абавязкова размяшчаліся палацы губернатара, гасцінай двор, гандлёвыя рады, саборныя плошчы, паркі і скверы, бульвары.
Частка 6. ЗАХОДНЯЯ БЕЛАРУСЬ У СКЛАДЗЕ ПОЛЬСКАЙ ДЗЯРЖАВЫ
Гэта частка [1, с. 330–365] прысвечана часу знаходжання Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы ў перыяд з 1921 па 1939 гг., што стала новай старонкай у вывучэнні беларускай архітэктуры. А. А. Трусаў амаль першы з даследчыкаў, хто так грунтоўна падышоў да гэтага пытання. Ен разгледзіў не толькі змены ў грамадскім і духоўным жыцці, якія паўплывалі, у першую чаргу, на культавую архітэктуру, а таксама засяродзіў сваю ўвагу на працы дзяечоў па захаванню і рэканструкцыі помнікаў беларускай архітэктурнай думкі.
Частка 7. ЭПОХА БССР. ЛЕС КУЛЬТАВАЙ АРХІТЭКТУРЫ Ў БССР
Апошні раздзел [1, с. 365–451] змяшчае аналіз архітэктуры Беларусі ў перыяд існавання БССР (1921 – 1991 гг.) Аўтарам азглядаецца лёс культавых пабудоў, вылучаюцца галоўныя рысы жылога будаўніцтва і пабудоў будынкаў прамысловага і грамадскага прызначэння (ўстановы, тэатры, музеі, крамы, стадыёны). Вылучаецца асобным блокам такі выгляд як мемарыяльная архітэктура.
Пасля кастрычніцкай рэвалюцыі культавыя пабудовы амаль усіх канфесій апнуліся у цяжкім становішчы. Асабліва гэта датычылася праваслаўных цэркваў і манастыроў. Многія былі зачынены, іх будынкі выкарыстоўваліся у грамадзянскіх мэтах, ці наогул былі знішчаны. І толькі напрыканцы 1980-х гг. пачаўся этап адраджэння культурна-рэлігійнай спадчыны, аднаўленне культавых будынкаў, адкрыцце цэркваў і манастыроў. Другая хваля разбурэння і аднаўлення беларусскіх гарадоў – перыяд Вялікай Айчынная вайны і першыя пасляваенныя дзесяцігоддзі.
Заключэнне
Такім чынам, кніга А. А. Трусава «Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі», на нашу думку, адрасаван самаму шырокаму колу чытачоў. Кніга багата ілюстравана, што дапамагае вобразнаму ўспрыняццю і засваенню тэкста.
Аўтар даступна і абгрунтавана аналізуе шлях фарміравання на Беларусі культавай, грамадзянскай і абарончай архітэктуры ў розныя гістарычныя перыяды, паказвае эвалюцыю і змену формаў указаных элементаў нашай архітэктурнай спадчыны. Дае ацэнку уплыва палітычнай, эканамічнай і рэлігійная сітуацыіі ў краіне на укараненне пануючых стыляў і лес архітэктурных помнікаў. Упершыню ў беларускай навуцы прааналізаваны шлях беларускай архітэктурнай традыцыі ад каменнага веку да 1991 г. Раней даследчыкі разглядалі гісторыю беларускай архітэктуры толькі з ХІ–ХІІ стагоддзяў, калі з'явіліся першыя каменныя пабудовы ў Полацку, Віцебску, Тураве, Гродне, Мінску.
1. Трусаў, А. А. Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі / А. А. Трусаў. – Мiнск: Харвест, 2015. – 463 с.
2. Багданаў, А. Трусаў: Мы багатыя на архітэктуру, але ня любім сябе / А. Багданаў // Польскае радыё [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://archiwum.radyjo.net/4/91/Artykul/209063.
Работа защищена на оценку "9" без доработок.
Уникальность свыше 40%.
Работа оформлена в соответствии с методическими указаниями учебного заведения.
Количество страниц - 9.
Не нашли нужную
готовую работу?
готовую работу?
Оставьте заявку, мы выполним индивидуальный заказ на лучших условиях
Заказ готовой работы
Заполните форму, и мы вышлем вам на e-mail инструкцию для оплаты