МАСТАЦКІЯ ТВОРЫ НА СТАРОНКАХ ЧАСОПІСА "ТЭРМАПІЛЫ": ЖАНРЫ, ТЭМАТЫКА, ПРАБЛЕМАТЫКА
СПІС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНІЦ
МАСТАЦКІЯ ТВОРЫ НА СТАРОНКАХ ЧАСОПІСА "ТЭРМАПІЛЫ": ЖАНРЫ, ТЭМАТЫКА, ПРАБЛЕМАТЫКА
“Тэрмапілы” – літаратурна- мастацкі і беларусазнаўчы часопіс , які выходзіць у Беластоку. Заснавальнік: беларускае літаратурнае аб’яднанне “Белавежа”. 8 чэрвеня 1958 года пры рэдакцыі тыднёвіка «Ніва» было ўтворана Беларускае літаратурнае аб’яднанне «Белавежа», якое якраз і каардынуе ўсе літаратурна-мастацкія пачынанні беларусаў Польшчы. Заснавальнікі беларускага літаратурнага руху ў Польшчы – Георгій Валкавыцкі, Сакрат Яновіч, Ян Чыквін і інш., творчы даробак якіх узбагаціў скарбонку нацыянальнай культуры.
Часопіс пачаў выходзіць з 1998 г., юбілейнага саракагоддзя аб’яднання.
Да гэтуль творы белавежцаў друкаваліся на Літаратурнай старонцы штотыднёвіка «Ніва», у альманахах і аўтарскіх выданнях.
Узнікненне кожнага перыядычнагы выдання ў залежнасці ад яго спецыфікі звычайна абумоўлена пэўнымі сацыяльна-грамадскімі, творчымі фактарамі. Ва ўступным слове рэдактара “Тэрмапілаў” Я. Чыквіна была лапідарна акрэслена канцэпцыя часопіса. Уласна было выказана разуменне самадастатковасці, значнасці творчага патэнцыялу сяброў “Белавежы” і, што вельмі істотна – ідэйна-грамадскай спеласці, заангажаванасці арганізацыі ў беларускі літаратурны працэс: “Хочацца спадзявацца, што ад самага пачатку часопісу будзе ўласціва формула адкрытасці ў тым сэнсе, што ён стане месцам сустрэчы для ўсіх, хто хоча творча займацца беларускім прыгожым пісьменствам, беларускаю культураю і іх даследаваннем, як у нас, так і па-за межамі Польшчы”[8]. Вядома, з “Тэрмапіламі” беларускі літаратурны рух у Польшчы набываў і новыя магчымасці, звязаныя, напрыклад, з публікацыяй аб’ёмных твораў, якім было зацесна на газетнай старонцы.
Значную частку першага нумара “Тэрмапілаў” склалі матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі (20 – 21 чэрвеня 1998, Беласток), прысвечанай 40-годдзю “Белавежы”. Надрукаваныя даклады засведчылі, што асэнсаванне творчасці “белавежцаў” сапраўды набывае грунтоўны, кампетэнтны характар. У поле зроку польскіх даследчыкаў Базыля
1. Архіў нумароў часопіса “Тэрмапілы” за 1998-2015 г.
2. Тварановіч, Г. Беларуская літаратура ў Польшчы / Г. Тварановіч [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://tbm-mova.by/monitoring22.html. – Дата доступу: 20.04.2016.
3. Тычко, Г.К. Гісторыя беларускай літаратуры / Г.К. Тычко. – Мінск : БДУ, 2007. – 360 с.