1. Подобрать научный текст на русском языке, касающийся машиностроительной отрасли (можно взять из методички по металлорежущим станкам).
2. Перевести текст на белорусский язык.
1. Штампованные поковки можно разделить на две основные группы – с вытянутой осью и симметричные в плане. К первой группе относятся поковки типа шатунов, рычагов, гладких и ступенчатых валов; ко второй – поковки фланцев, колец, зубчатых колёс и т. п. Поковки с вытянутой осью обычно штампуют поперёк оси заготовки (плашмя); осесимметричные в плане поковки изготовляют штамповкой вдоль оси (в торец).
Обработку заготовки в одном ручье называют переходом штамповки (количество ручьёв в штампе обычно соответствует количеству переходов штамповки).
Операцией называют законченную часть технологического процесса, включающую в себя все переходы объёмной штамповки, совершаемые за один нагрев независимо от количества используемых при этом кузнечных машин.
Все переходы горячей объёмной штамповки можно разделить на три основные группы – заготовительные, штамповочные и разделительные.
Заготовительные переходы необходимы для перераспределения металла исходной заготовки в соответствии с формой поковки. Штамповочные переходы необходимы для получения окончательно оформленной поковки. Разделительные переходы (отрубные, обрезные, отрезные и пробивные) необходимы для отделения поковки от прутка, обрезки облоя и пробивки отверстий, они выполняются в соответствующих ручьях тех же штампов, в которых проводят штамповку.
В кузнечных цехах применяют следующие виды нагрева заготовок: пламенный, электрический и нагрев в жидкостях (в растворах расплавленных солей). В условиях единичного и мелкосерийного производства поковок экономически оправдано применение пламенного нагрева.
2. Штампаваныя пакоўкі можна падзяліць на дзве асноўныя групы – з выцягнутай воссю і сіметрычныя ў плане. Да першай групы адносяцца пакоўкі тыпу шатуноў, рычагоў, гладкіх і ступеньчатых валаў; да другой – пакоўкі фланцаў, кольцаў, зубчастых колаў і т.п. Пакоўкі з выцягнутай воссю звычайна штампуюць папярок восі нарыхтоўкі (плазам); восесіметрычныя ў плане пакоўкі вырабляюць штампоўкай ўздоўж восі (у тарэц).
Апрацоўку нарыхтоўкі ў адным ручаі называюць пераходам штампоўкі (колькасць ручаёў у штампе звычайна адпавядае колькасці пераходаў штампоўкі).
Аперацыяй называюць скончаную частку тэхналагічнага працэсу, якая ўключае ў сябе ўсе пераходы аб’ёмнай штампоўкі, якія здзяйсняюцца за адзін нагрэў незалежна ад колькасці выкарыстаных пры гэтым кавальскіх машын.
Усе пераходы гарачай аб’ёмнай штампоўкі можна падзяліць на тры асноўныя групы – нарыхтоўчыя, штамповачныя і раздзяляльныя.
Нарыхтоўчыя пераходы неабходныя для пераразмеркавання металу зыходнай нарыхтоўкі ў адпаведнасці з формай пакоўкі.
1 З беларускага тэксту выпiсаць у пачатковай форме:
а) тэрмiны агульназразумелыя: аперацыя, ліквідацыя, дэфармацыя, рэжым, уласцівасць, група, метал, форма, нарыхтоўка, раствор, супраціўленне, формула, склад, ціск, інтэрвал, вадкасць.
б) тэрмiны вузкаспецыяльныя
в) наменклатуру (калi ёсць)
2 З беларускага тэксту выпiсаць у пачатковай форме:
а) тэрмiны назоўнiкi: аперацыя, ліквідацыя, дэфармацыя, рэжым, уласцівасць, група, метал, форма, пакоўка, вось, рычаг, шатун, вал, фланцы, ручай, нагрэў, паліва, нарыхтоўка, штампоўка, раствор, супраціўленне, формула, склад, ціск, інтэрвал, вадкасць,
б) тэрмiны прыметнiкi
в) тэрмiны дзеясловы
г) тэрмiны прыслоўi
3 З беларускага тэксту выпiсаць словазлучэннi:
а) Iменныя: выцягнутая вось, ступеньчаты вал, гладкі вал, сіметрычныя ў плане, зубчастае кола, аддзяленне пакоўкі, форма пакоўкі, тэмпературны рэжым, яе астуджэнне, зыходны метал, уласцівасцей метала, зерне метала.
б) Дзеяслоўныя
в) Полiкампанетныя
4 З беларускага тэксту выпiсаць у пачатковай форме запазычаныя тэрмiны:
сіметрычны, аперацыя, ліквідацыя, дэфармацыя, інтэрвал, тэмпературны, ...
