1. Алесь Якімовіч – децям. Майстэрства пісьменніка-казачніка. Апрацоўка беларускіх народных казак.
2. Аналіз верша Я.Купалы “Хлопчык і лётчык”.
Спіс выкарыстанай літаратуры.
1. Алесь Якімовіч – децям. Майстэрства пісьменніка-казачніка. Апрацоўка беларускіх народных казак.
Якiмовiч пераклаў на беларускую мову ўсе казкi Пушкiна, Яршова «Канёк-Гарбунок», казкi Андэрсена i iнш казкi i творы для дзяцей.
Першая лiтаратурная казка Якiмовiча «Каваль Вярнiдуб». У яе сюжэце выкарастыны матывы некалькiх беларускiх чарадзейных казак пра волатаў- асiлкаў - заступнiкаў прыгнечаных, пакрыўджаных. У казцы, як i ў народнай ёсць зачын (пераносiць чытача ў фантастычную краiну, што знаходзiцца «Не далёка, не блiзка…»). Жыў у той краiне яе ўладар – найлюты цар. Таго цара не хвалявала, што народ яго краiны пакутаваў ад голаду i няволi. Калi ад галадухi пачалi памiраць людзi, цар скемiў, што калi ўсе паднявольныя памруць, то давядзецца яму працаваць гарбом сваiм. Тады ён вырашыў звярнуцца да сваiх дарадцаў, а тыя параiлi знiшчыць усiх малых. Цар адразу прыняў гэту параду и пачаў склiкаць сваiх катаў. Мацi Вярнiдуба Параска ўратавала сына, песцiла яго i даглядала. Вярнiдуб пайшоў насустрач выпрабаванням, тройчы браў ён ў рукi чарадзейную булаву ў час сустрэчы з сiламi зла. Першы раз з разбойнiкам Салаўём. Перамог Вярнiдуб i цара з яго войскам. У вобразе Вярнiдуба спалучана казачнае i рэальнае: ён добра выхаваны, умее прывецiць, падтрымаць чалавека, нiкому не дазволiў Вярнiдуб прынiзiць сябе, нiшто не магло яго запалохаць, ён заўсёды гатоў уступiць у барацьбу са злом. Казка выхоўвае ў дзяцей прыгажосць народных вобразаў, выхоўвае ў iх разуменне iдэалаў дабрынi, прыгажосцi, чалавечнасцi, адданасцi свайму народу.
«Казка пра смелага вожыка» напiсана прозай, у казцы шмат дыялогаў. Дзецям перадаецца думка аб тым, што трэба ўмець пераадольваць палахлiвасць, бо нават дужыя, калi яны баяцца, становяцца смешнымi i бездапаможнымi.
2. Аналіз верша Я.Купалы “Хлопчык і лётчык”.
Верш “Хлопчык і лётчык” быў напісаны ў 1935 г., у в. Ляўкі, на Аршаншчыне. Гісторыя напісання верша цікавая. Аднойчы Я. Купала ішоў па вясковай вуліцы і ўбачыў хлопчыка, які бег і кружыў над сабой рукамі, а голасам намагаўся паказаць гул матора. Паэт спытаў хлопца, кім ён хоча быць. Той адказаў, што лётчыкам. Як потым высветліў Я. Купала, дзядзька гэтага хлопчыка, Кірыл Міхайлавіч Баразноў, быў лётчыкам.
Верш быў напісаны не адразу, па страфе ў перапынках паміж іншых твораў. Першапачаткова верш утрымліваў радкі з прывітаннем таварышу Сталіну, але потым гэтыя радкі былі выключаныя з твораю
Увогуле верш “Хлопчык і лётчык” можна ўспрымаць як гімн авіяцыі. Маленькі хлопчык просіць лётчыка пакатаць яго, узяць з сабой. Ён марыць пабачыць свет, яму ўсё цікава:
Вазьмі ж мяне, лётчык, хачу я
Пабыць у людзях, паглядзець,
Як месяц на небе начуе,
Як блукае ў лесе мядзведзь,
Як свецяцца ночкаю зоры,
А днём не відаць іх чаму,
Як рэчкі ў далёкія моры
Улетку плывуць і ўзіму.
