1 Вызначыць асаблiвасцi твораў Якуба Коласа для дзяцей: багацце тэм, вобразаў, псіхалагізм. Раскрыць ролю паэтычнай спадчыны Я. Коласа у эстэтычным и патрыятычным выхаванні дзяцей
2 Літаратурна-мастацкі аналіз твора З. Бядулі "Малыя дрэвасекі"
1 Вызначыць асаблiвасцi твораў Якуба Коласа для дзяцей: багацце тэм, вобразаў, псіхалагізм. Раскрыць ролю паэтычнай спадчыны Я. Коласа у эстэтычным и патрыятычным выхаванні дзяцей.
Якуб Колас займае адно з самых ганаровых месцаў у гісторыі беларускай дзіцячай літаратуры. Яму належыць гонар быць адным з яе заснавальнікаў. Народны паэт азначыў шляхі развіцця нацыянальнай дзіцячай літаратуры. Гэта былі шляхі народнасці і патрыятызму, гуманізму і інтэрнацыяналізму. Якуб Колас пакінуў магутны след у беларускай дзіцячай літаратуры. Ён надаў творам для дзяцей такія ідэйна-мастацкія асаблівасці, якія засталіся жыць у літаратуры, сталі традыцыйнымі. Вельмі шырокі і ўзроставы дыяпазон кніг пісьменніка: ад казак для дашкольнікаў да кніг для юнацтва. Кожны твор пісьменніка знаходзіць свайго ўдзячнага чытача сярод дзяцей. І ў гэтым – пацверджанне таго, што спадчына народнага паэта ўвайшла ў залаты фонд класічных твораў.
Першая кніга Якуба Коласа «Другое чытанне для дзяцей беларусаў», выдадзеная ў 1909 годзе, з'яўляецца найкаштоўнейшым укладам у беларускую дзіцячую літаратуру, значным этапам у гісторыі яе развіцця.
Кніга Якуба Коласа «Другое чытанне для дзяцей беларусаў» адпавядае патрабаванням дзіцячага ўзросту, рознабакова адлюстроўвае жыццё, адрозніваецца адзінствам стылю, народнасцю і багаццем мовы, паслядоўнасцю, лагічнасцю пабудовы. Увагу дзяцей адразу прыцягвала вокладка кнігі і перш за ўсё таму, што на фоне зімовага пейзажу быў намаляваны вясковы хлопчык, аднагодак юнага чытача. Задума аб адзінстве дзяцей і прыроды праходзіць амаль праз усе апавяданні і вершы кнігі для чытання. Мінавіта гэта кніга выявіла ў творчасці Якуба Коласа яркія асаблівасці дзіцячага пісьменніка: глыбокае пранікненне ў духоўны свет дзіцяці, сардэчнае, ўвага да працоўнага чалавека, уменне складанае рабіць простым і зразумелым, паэтычным і цікавым.
Асноўная педагагiчная задача аўтара – пашырыць жыццёвы кругагляд дзяцей, навучыць iх роднай мове, выхаваць iх у духу высокiх грамадзянскiх i эстэтычных iдэалаў, – вызначае змест i будову чытанкi.
2 Літаратурна-мастацкі аналіз твора З. Бядулі "Малыя дрэвасекі".
Драматычны твор, выдадзены у 1914 годзе “Малыя дрывасекі” характарызуе тэму цяжкага сялянскага жыцця, выдатнае ўменне аўтара занатаваць на паперы першаснае, ледзь узнікшае ўражанне аб людзях, падзеях, рэчах і аформіць яго ў выглядзе пачуццёва-вобразнай, кідкай, выразнай дэталі.
Большасць імпрэсій, напісаных сакавітай мовай, характарызуецца успрыманнем жыцця, сацыяльным зместам, паэтызацыяй беларускай вёскі, захапленнем родным краем, асуджэннем несправядлівасці. Лірычны герой востра адчувае ўсе супярэчнасці жыцця, спачувае бедным і абяздоленым, перажывае за людскія пакуты. І толькі ў свеце прыроды ён знаходзіць зладжанасць, гармонію і спакой.
Творы Змітрака Бядулі рэалістычныя, героі іх пастаўлены ў выключныя, трагічныя абставіны, з якіх практычна няма выйсця, няма надзеі на прасвет у будучым (гінуць у снежнай завірусе малыя, галодныя дрывасекі Цішка і Халімон). Паказваючы драматычны лёс сялян, Змітрок Бядуля сцвярджае, што асновай сапраўднай творчасці з'яўляецца духоўная свабода і незалежнасць чалавека. Аўтар звяртаецца да адвечных тэм жыцця і смерці, дабрыні і зла, яго цікавяць чалавек у яго адвечным шляху ад нараджэння да смерці, ягоныя думкі і настроі, дзівосны, непаўторны свет прыроды.
Драматычны твор аб дзіцячай бепрытульнасці “Малыя дрывасекі” падымае праблему масавага абеззямельвання сялян, па якой яны вымушаны былі наймацца на лесараспрацоўкі. Галоўныя героі твору - “малыя дрывасекі – браты. Старшаму – Цішку – дзесяць гадоў, меншаму – Халімону – восем”.
На прыкладзе сям´і кульгавага бацькі можна прасачыць становішча большасці сялян, дзе дзеці павінны працаваць з маленства. Хлапчукі вымушаны ісці ў ісці ў лес на заробкі, бо “ix бацъка – кульгавы Цыпрук — сам працаваць не мог”. А калі задумацца, чаму бацька кульгавы і не можа працаваць сам, то можна паняць, што таму віной вайна, якая не толькі забрала жыцця людзей, але і зрабіла няшчасным жыцце вялікай колькасці дзяцей.
