1. Фанетычны разбор
2. Марфемны разбор
3. Словаўтваральны разбор
4. Марфалагічны разбор
5. Разбор словазлучэння
Задание
Было ціха, але зрэдку (1) перагукваліся (4) вароны: хоць адна сядзела на макаўцы дрэва, а другая прымасцілася (2) на мачце высакавольтнай (3) лініі і, мабыць, выглядала здабычу (5) (Л. Леановіч)
1 – фанетычны разбор;
2 – марфемны разбор;
3 – словаўтваральны разбор;
4 – марфалагічны разбор;
5 – разбор словазлучэння.
1. Фанетычны разбор
Зрэдку – [зрэ/ – тку]. У слове два склады. Першы склад – [зрэ] – прыкрыты, адкрыты, націскны; другі склад – [тку] – адкрыты, прыкрыты, ненаціскны. Слова мае нерухомы націск.
З – [з] – зычны гук, свісцячы, зубны; пярэдне-зубны; шчылінны (фрыкатыўны); цвёрды; звонкі; абазначаны літарай з;
р - [р] – зычны гук; дрыжачы; санорны; пярэднеязычны; зацвярдзелы; абазначаны літарай р.
2. Марфемны разбор
Прымасцілася – дзеяслоў, асабовая форма, зменнае слова. Канчатак –а, абазначае прошлы час, адзіночны лік, жаночы род. Аснова прымасціл- -ся, простая, вытворная, прарывістая. Корань –масц- свабодны (месц-а), аднакарэнныя словы – масціцца, месца, мясціцца.
3. Словаўтваральны разбор
Высакавольтны – прыметнік; “тое, што перадае высокія вольты”. Слова вытворнае, матываванае. Утвараецца ад дзвух асноў: ад асновы слова высокі і ад асновы слова вольт. Словаўтваральны фармант – суфікс –н-.
4. Марфалагічны разбор
Перагукваліся – дзеяслоў; абазначае дзеянне; пачатковая форма – перагуквацца; аснова цяперашняга часу – перагуквай- -ца; аснова інфінітыва перагуква- -ца; 1 спражэнне.
5. Разбор словазлучэння
Выглядала здабычу – словазлучэнне; пачатковая форма – выглядаць здабычу; па спосабу выражэння галоўнага слова – дзеяслоўнае; галоўнае слова выражана дзеясловам у форме прошлага часу, адзіночнага ліку, жаночага роду; залежнае слова выражана назоўнікам жаночага роду ў форме адзіночнага ліку, вінавальнага склону; па звязнасці кампанентаў – свабоднае; па структуры – простае.