ГЛАВА 1 ЖАНР ІНТЭРВ’Ю Ў МЕДЫЯЛІНГВІСТЫЧНЫХ ДАСЛЕДАВАННЯХ
1.1 Спецыфіка тэлеінтэрв'ю як жанру
1.2 Лінгвастылістыка тэлевізійнага інтэрв’ю ў працах сучасных лінгвістаў
ГЛАВА 1 ЖАНР ІНТЭРВ’Ю Ў МЕДЫЯЛІНГВІСТЫЧНЫХ ДАСЛЕДАВАННЯХ
1.1 Спецыфіка тэлеінтэрв'ю як жанру
Інтэрв'ю можна аднесці да жанраў інфармацыйнай журналістыкі і, такім чынам, можна маць на ўвазе ўдзел у гэтым працэсе як мінімум двух чалавек – журналіста, які прадстаўляе сродак масавай інфармацыі, і носьбіта інфармацыі [2, с. 35]
Такім чынам, мы вызначаем інтэрв'ю як жанр інфармацыйнай журналістыкі, заснаваны на дыялогу, як спосаб атрымання інфармацыі ад пэўнай крыніцы.
Друкаваныя СМІ, радыё і тэлебачанне перадаюць інфармацыю спажыўцам рознымі спосабамі. Калі ў інфармацыйных агенцтвах, газетах і часопісах асноўным інструментам з'яўляецца слова, то на радыё і тэлебачанні, нароўні са словам, аўдыё і візуальнае выява аднолькава дзейнічае на адрасата.
Спіс існуючых азначэнняў інтэрв'ю можна было б працягнуць. Яны прыводзяцца не толькі ў спецыяльнай літаратуры, але і ў даведніках. Усе яны вызначаюць гэты жанр як гутарку ў форме пытанняў і адказаў.
Жанр інтэрв'ю з'явіўся ў XIX стагоддзі ў перыядычным друку, а са з'яўленнем электронных сродкаў масавай інфармацыі, такіх як радыё і тэлебачанне, ўзбагаціўся ўласцівымі яму маляўнічымі і выразнымі сродкамі – гукам, музыкай, шумамі і малюнкамі [3, с.201].
У працэсе тэлевізійнага інтэрв'ю журналіст атрымлівае неабходную інфармацыю, пісьменна фармулюючы пытанні, неабходныя для вызначэння тэмы, выступае пасярэднікам паміж суразмоўцам і гледачом.
Асаблівасцю тэлевізійнага інтэрв'ю з'яўляецца яго аўдыёвізуальны характар. Глядач не толькі бачыць рэальных людзей на экране тэлевізара ў рэальных сітуацыях, але і мае магчымасць пачуць і падумаць перад аб'ектывам.
1.2 Лінгвастылістыка тэлевізійнага інтэрв’ю ў працах сучасных лінгвістаў
Кузняцоў Г.В. кажа аб тым, што тэлевізійная гаворка – гэта прыклад публічнай прамовы. Вусная публічная гаворка адрозніваецца ад звычайнай гаворкі наступнымі асаблівасцямі:
- падрыхтаванасцю (у адрозненне ад спантаннай гаворкі),
- афіцыйным асяроддзем, у якім адбываюцца зносіны,
- адсутнасцю прамога кантакту паміж суб'ектамі гэтага працэссу [13, с. 58].
Аднак публічная вусная размова, захоўваючы ў асноўным аснову для выкарыстання моўных сродкаў, можа ўключаць некаторыя гутарковыя кампаненты. Узаемасувязь паміж элементамі гутарковай мовы і кадыфікаванай з ёй мовай будзе залежаць ад жанру і адрасата маўлення, паколькі асноўная функцыя тэлебачання – уплываць на гледача, а глядач, на якога разлічана праграма, мае доступ да пэўных моўных сродкаў выражэння свайго настрою. Імкненне «сцерці» межы паміж журналістам і суразмоўцам, прыводзіць да павелічэння колькасці гутарковых элементаў у тэлевізійным інтэрв'ю.
Пры разглядзе пытання аб фактычных маўленчых паводзінах на радыё і тэлебачанні, прынцыпах яго арганізацыі важна памятаць наступнае:
- немагчыма паўтарыць двойчы тое, што толькі што было сказана ў эфіры, таму неабходна засяродзіцца на разавым ўспрыманні тэксту аўдыторыяй, так як не можа быць «двухразовага» допуску ў эфір;
- гледачамі або слухачамі тэлеперадачы будуць людзі розных узростаў, прафесій, культурнага ўзроўню і інтарэсаў;
- выбар гледачом праграмы можа быць выпадковым [14, с.78].
Лукина М.М. кажа, што з улікам гэтых выключных момантаў мяркуецца, што тэле- або радыёсувязь павінна быць канкрэтнай, зразумелай па зместу, паслабленай па тоне, г.зн. імітаваць форму нефармальнай гутаркі (зразумела, за выключэннем афіцыйных выступленняў у эфіры). Такім чынам, гаворка дасягае максімальнага эфекту толькі ў тым выпадку, калі яна спалучае ў сабе элементы, якія забяспечваюць сацыяльную і асобасную накіраванасць зносін, г.зн. ўлічвае асаблівасці тэлевізійнай прамовы і характар аўдыторыі [15, с.31].