Глава 1
Глава 1.1 Арфаграфія граматнасці і ўмовы яе фарміравання
Глава 1.2 Фарміравання арфаграфічнай граматнасці ў працэсе работы са слоўнікавымі словамі
Глава 1
1.1 Арфаграфія граматнасці і ўмовы яе фарміравання
Арфаграфія, якая ўстанаўлівае агульнапрынятае адзінства напісання значымых адзінак мовы – слоў – з усімі іх граматычнымі формамі, мае выключнае значэнне ў школьным навучанні, паколькі валоданне арфаграфічнымі нормамі, выпрацоўка ўменняў правільна пісаць неабходна кожнаму вучню, кім бы ён ні стаў ў будучым. Вось чаму, зыходзячы найперш з грамадскай, сацыяльнай ролі арфаграфічных нормаў, настаўнік павінен даводзіць вучням неабходнасць авалодвання імі, бо рознага тыпу няправільныя напісанні перашкаджаюць моўным зносінам людзей, сведчаць аб нізкім моўным узроўні і нізкай агульнай культуры чалавека.
З гэтай задачы – выпрацоўка свядомых адносін да правіл правапісу ў вучняў – выцякае другая задача, якая стаіць перад настаўнікам мовы, – узбраенне вучняў неабходнымі ведамі і навыкамі і ўменнямі. Для выканання пастаўленых задач настаўнік павінен дакладна вызначаць месца арфаграфіі сярод іншых раздзелаў курса роднай мовы, добра ведаць навуковыя асновы методыкі выкладання арфаграфіі, пазнаёміцца з вопытам практычнай работы асобных настаўнікаў і цэлых калектываў, а затым выпрацоўваць свой творчы шлях, уласны настаўніцкі почырк.
Арфаграфічная пісьменнасць як састаўная частка агульнай моўнай культуры чалавека забяспечвае дакладнасць выржэння думкі і ўзаемаразуменне пры пісьмовых зносінах. Праблема павышэння арфаграфічнай пісьменнасці вучняў, як пацвярджае педагагічная практыка, застаецца па-ранейшаму актуальнай. Вырашэнне названай праблемы звязана з пошукам новых шляхоў арганізацыі навучання арфаграфіі, распрацоўкай сучасных метадычных сродкаў.
Вывучэнне арфаграфіі беларускай мовы ў наш час не страчвае сваёй актуальнасці ў вывучэнні беларускай мовы ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі на I ступені навучання. Наадварот, такая ўвага да вывучэння мовы, да праблемы захавання арфаграфічных нормаў у беларускай мове і выпадкаў іх парушэння абумоўлена шэрагам аб’ектыўных і суб’ектыўных прычын, да якіх можна аднесці білінгвізм, зніжэнне агульнага ўзроўню пісьменнасці насельніцтва, асабліва дзяцей і моладзі, страта цікавасці ў некаторай катэгорыі школьнікаў. да чытання мастацкай і пазнавальнай літаратуры, замена кніжных крыніц ведаў электроннымі аналагамі і г.д. настаўніку пачатковых класаў, на нашу думку, неабходна праводзіць сістэмную работу ў гэтым напрамку ўжо з першых урокаў вывучэння беларускай мовы [1, с. 3].
Родная мова выконвае ўнікальную ролю ў станаўленні асобы чалавека. Мова і маўленне традыцыйна разглядаюцца ў псіхалогіі, філасофіі і педагогіцы як вузел, у якім аб’яднаны разнастайныя рысы псіхічнага развіцця: мысленне, уяўленне, памяць, эмоцыі і г.д. Будучы важнейшым сродкам чалавечых зносін, пазнання рэчаіснасці, мова служыць асноўным каналам далучэння чалавека да каштоўнасцей духоўнай культуры, а таксама неабходнай умовай выхавання і навучання.
[...]
1. Антановіч, Н. М. Комплексная методыка навучання беларускай арфаграфіі ў 2-4 класах – аўтарэферат дысертацыі. Мінск, 2015. – 23 с.
2. Антановіч, Н. М. Навучанне арфаграфіі ў пачатковых класах : вучэбна-метадычны дапаможнік для настаўнікаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання / Н.М.Антановіч. – Мінск : Народная асвета, 2021. – 206 с.
3. Лёвушкина, О. Н. Словарная работа в начальных классах: Пособие для учителя / О.Н. Лёвушкина. — М.: Владос, 2002. — 55 с.
4. Львов, М.Р. Методика развития речи младших школьников. Пособие для учителя. – М.: Просвещение, 1985. – 203 с.
5. Львов, М.Р. Основы обучения правописанию в начальной школе / М.Р.Львов. – М.: Прометей, 1988. – 90 с.
6. Падгайскі, Л.П. Методыка беларускай мовы: Граматыка і правапіс. І – ІІІ кл. – Мн. : Нар. Асвет, 1981. – 176 с.
7. Русский язык в начальных классах: теория и практика обучения / М.С. Соловейчик [и др.]. – М.: Просвещение, 1993. – 383 с.
8. Фролова, Л.А. Структура орфографической зоркости и уровня ее развития у младших школьников / Л.А.Фролова // Начальная школа. – 2001. – № 5. – С.41-47.