Name: Газета Наша доля як першы ўзор беларуска моўнага выдання: выпрацоўка тыпалагічных рыс
Brand: Зачётка
SKU: 137367
Price: 45.00 BYN
Availability: InStock
Rating: 4.4 (24 reviews)

БГУ (Белорусский государственный университет)

Курсовая работа (проект)

на тему: «Газета Наша доля як першы ўзор беларуска моўнага выдання: выпрацоўка тыпалагічных рыс»

по дисциплине: «Белорусский язык»

2021

45.00 BYN

Газета Наша доля як першы ўзор беларуска моўнага выдання: выпрацоўка тыпалагічных рыс

Тип работы: Курсовая работа (проект)

Дисциплина: Белорусский язык

Работа защищена на оценку "9" без доработок.

Уникальность свыше 70%.

Работа оформлена в соответствии с методическими указаниями учебного заведения.

Количество страниц - 27.

Оформить заказ

Уводзіны

Глава 1. Гісторыя дзейнасцi

1.1 Перадумовы стварэння (Маніфест 1905)

1.2 Гісторыя

Глава 2. Наша Доля як першае беларускамоўнае выданне

2.1 Змест і праблематыка

2.2 Літаратурныя творы

2.3 Афармленне

Заключэнне

Спіс выкарыстанай літаратуры

Уводзiны

Пачатак дваццатага стагоддзя, прынамсі 1906 год, быў для Беларусі ўзлётам. У 1906 годзе нацыянальнае жыццё прыспанай за стагоддзі Беларусі пачало выяўляцца імкліва ў самых разнастайных формах: засноўваецца першая беларуская газета "Наша Доля". Увосень 1906 года на змену ёй неўзабаве прыходзіць першая беларуская газета з малюнкамі "Наша Ніва". Тады ж у Пяцербурзе засноўваецца выдавецкая суполка з сімвалічным назовам "Загляне сонца і ў наша ваконца". У той жа год яна выдае і першыя беларускія кніжкі. Сярод іх і "Першае чытанне для дзетак беларусаў", якое напісала Цётка - Алаіза Пашкевіч. У ліпені 1906 года адбыўся і першы нелегальны з'езд настаўнікаў Менскай губерні ў Мікалаеўшчыне. У 1906 годзе, на самым пачатку дваццатага стагоддзя, нацыянальнае жыццё на Беларусі запульсавала інтэнсіўна ў самых розных праявах і формах.

Газета «Наша доля» заклікала беларусаў да ўдзелу ў рэвалюцыйным руху, да барацьбы за сацыяльную і нацыянальную свабоду, выступала за развіццё класавай самасвядомасці рабочых і сялян, асвету на роднай мове. У выданні друкаваліся вострапубліцыстычныя і агітацыйныя артыкулы, у якіх раскрывалася антынародная палітыка рускага царызму. Газета інфармавала аб рэвалюцыйных падзеях у краіне, аб цяжкім становішчы сялянства. Гэтымі ідэямі прасякнуты апублікаваныя ў "Нашай долі" творы Цёткі, Якуба Коласа і Ядвігіна Ш.

У інтэрв'ю БелаПАН старшыня грамадскага аб'яднання "Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны" Алег Трусаў адзначыў, што без гэтай першай беларускамоўнай газеты XX стагоддзя, якая выходзіла на этнічнай беларускай тэрыторыі, не было б і штодзённай грамадска-палітычнай, навукова-асветніцкай і літаратурна-мастацкай газеты "Наша Ніва", першы нумар якой пабачыў свет у Вільні 23 лістапада 1906 года. "Так што "Наша доля" з'яўляецца першай ластаўкай беларускага адраджэння, вынікам якога стала заснаванне незалежнай беларускай дзяржавы", - падкрэсліў А. Трусаў.

ГЛАВА 1. ГІСТОРЫЯ ДЗЕЙНАСЦI

1.1 Перадумовы стварэння (Маніфест)

Канец XIX – пачатак XX ст. – час стварэння і станаўлення палітычных партый. Асаблівасцю палітычнага развіцця было тое, што ў сувязі з параўнальна нядоўгім існаваннем капіталістычных адносін працэс класавай дыферэнцыяцыі і фарміравання нацыянальнай самасвядомасці на Беларусі не скончыўся. На практыцы гэта паўплывала на разнастайнасць палітычных партый, тэрмін іх фарміравання і асаблівасці дзейнасці.

На рубяжы XIX–ХХ стст. з агульнадэмакратычнага руху вылучаецца беларуская нацыянальная плынь. Яшчэ ў канцы 90-х гг. ХIХ ст. сярод мiнскiх навучэнцаў браты I. i А. Луцкевiчы арганiзавалi гурток, якi меў на мэце вывучэнне Беларусi. Калi ў 1902 г. браты Луцкевiчы пераехалi вучыцца ў Пецярбург, яны стварылi там легальны студэнцкi “Гурток беларускай народнай асветы”, якi працягваў пачатую ў Мiнску дзейнасць. У канцы 1902 – пачатку 1903 гг. з нацыянальна-культурных гурткоў Мiнска, Вiльнi i Пецярбурга аформiлася Беларуская рэвалюцыйная грамада (БРГ). Сярод яе стваральнiкаў i кiраўнiкоў былi I. i А. Луцкевiчы, А.Пашкевiч (Цётка), К. Кастравiцкi, А. Бурбiс, В. Iваноўскi, Ф. Умястоўскi. Усе яны паходзiлi з дробнапамеснай апалячанай беларускай шляхты [1].

БРГ называла сябе сацыяльна-палiтычнай арганiзацыяй беларускага працоўнага народа і выступала за звяржэнне самадзяржаўя, знiшчэнне капiталiзму i ўсталяванне дэмакратычнага ладу, прызнавала правы народаў Расii на аўтаномiю. Аграрная праграма БРГ прадугледжвала знiшчэнне прыватнай зямельнай уласнасцi i ўвядзенне ўраўняльнага землекарыстання без эксплуатацыi чужой працы. Шлях да сацыялiзму яна бачыла праз усебаковую кааперацыю працоўных. Пазней БРГ была перайменавана ў Беларускую сацыялiстычную грамаду (БСГ). Сваю агiтацыю БСГ праводзiла ў асноўным сярод сялянства, у рабочым асяроддзi яе ўплыў быў нязначным.

ГЛАВА 2. НАША ДОЛЯ ЯК ПЕРШАЕ БЕЛАРУСКАМОЎНАЕ ВЫДАННЕ

2.1 Змест i праблематыка

Газета «Наша доля» у агульнакультуралагічным плане сталася феноменам развіцця грамадскай свядомасці беларусаў, яе друкаваным фіксатарам. Культура беларусаў, якая раней не мела магчымасцей і афіцыйнага дазволу на свабоднае публічнае выяўленне, скарыстаўшы імперскі крызіс, зрабіла мужны крок да самавыяўлення ў форме друкаванага выдання.

Пры пастаяннай пагрозе закрыцця і змушаных абмежаванняў у выданні (ананімныя артыкулы) адчуваецца мэтанакіраваная работа рэдакцыі: перадавіцы ахоплены агульнай ідэяй, развіваюць адна другую; мэтанакіравана робяцца і рэгіянальныя агляды. Можна заключыць, што рэдакцыя паспела прафесійна сфармавацца яшчэ да афіцыйнага выдання газеты. Апроч таго, трэба мець на ўвазе палітычную ангажаванасць выдаўцоў БСГ як адзін з істотных стымулаў выдання.

Падпісная плата за часопіс устанавліваецца 3 рублі на год з дастаўкай і перасылкай, цана асобнага нумару 5 кап. (10 грошэй). Выданне друкуецца рускімі і лацінскімі шрыфтамі. Праграма, паводле якой выходзіла газета, уключала ў сябе наступныя рубрыкі: 1) палітычны агляд; 2) дзеянні ўрада; 3) жыццё вёскі; 4) жыццё горада; 5) фельетон; 6) найноўшыя творы беларускай літаратуры; 7) што чуваць на Белай Русі; 8) з Літвы; 9) па Расіі; 10) карэспандэнцыі; 11) з-за мяжы; 12) што трэба і чаго не трэба чытаць; 13) літаратурны дадатак; 14) новыя кнігі; 15) з мінулага Беларусі; 16) паштовая скрыня; 17) сельская гаспадарка; 18) практычная медыцына; 19) прыкладная механіка; 20) сумесь; 21) абвесткі. [1].

У праграмным артыкуле «Да чытачоў» газета выступіла за ўдзел у рэвалюцыйным руху, сацыяльную і нацыянальную свабоду, развіццё класавай самасвядомасці рабочых і сялян.

Заключэнне

Стварэнне першай газеты “Наша Доля” у 1906 годзе на этнічнай беларускай тэрыторыі стала лагічным вынікам беларускага нацыянальнага руху. Менавіта ў той час, калі ўсе народы аб’ядналіся, аб’явіўшы вайну старым парадкам, сабралі усе свае сілы, каб дабіцца свабоды і лепшай долі.

"Наша доля" - першая ластаўка беларускага грамадска-палітычнага, навукова-асветніцкага і літаратурна-мастацкага адраджэння.

Мэта сварэння газеты: выступаць за ўдзел у рэвалюцыйным руху, сацыяльную і нацыянальную свабоду, развіццё класавай самасвядомасці рабочых і сялян, асвету на роднай мове. Таксама за перадачу зямлі сялянам, арганізацыю рабочых саюзаў, стварэнне супольнасці беднаты – «мужыцкія саюзы».

У газецы друкаваліся першыя беларускія вешы і апавяданні Якуба Коласа, Цёткі, Ядвігіна Ш. Таксама ў рэдакцыі працавалі браты Луцкевічы, Францішак Умястоўскі, Ян Тукеркес.

Азнаямленне са зместам газеты “Наша доля”, яе кампаноўкай нумароў, выдавецкай тактыкай рэдактуры дае каштоўны вопыт. Гэта тым больш важна ў наш час, калі магчымасцей для выдання друкаванага органа асобным чалавекам значна пабольшала і важна ведаць, як заваяваць папулярнасць і давер свайго чытача.

«Наша Доля» як друкаванае выданне ўяўляе сабой сінтэз розных з'яў беларускай мастацкай культуры. Потым гэтая культуралагічная традыцыя была развіта ў «Нашай Ніве» (1906 - 1915).

1. Александровіч, С. Гісторыя і сучаснасць: Літаратурна-крытычныя артыкулы. — Мн.: Беларусь, 1968. — 255 с. — С. 213.

2. Белазаровіч В.А. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: https://ebooks.grsu.by/gist_hist_bel/4-gistarychnaya-publitsystyka.htm.

3. Беларуская палічка. Якуб Колас. – Асенні вецер. [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: https://knihi.com/Jakub_Kolas/Asienni_viecar.html.

4. Беларуская палічка. Якуб Колас. – Беларусам. [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: https://knihi.com/Jakub_Kolas/Bielarusam.html.

5. Беларуская палічка. Якуб Колас. – Слабода. [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: https://knihi.com/Jakub_Kolas/Slaboda.html.

6. Гісторыя Беларусі: У 6 т. Т. 4. Беларусь у складзе Расійскай імперыі (канец XVIII — пачатак XX ст.) / М. Біч, В Яноўская, С.Рудовіч і інш. ; М. Касцюк (гал. рэд.) і інш. — Мн. : Экаперспектыва, 2005.

7. Дзядзька Пранук [Францішак Умястоўскі]. Аб «Нашай Долі» // Беларускія ведамасьці. — 1921. — № . — 26 верасня. — С. 2—3.

8. Залоска Ю. І. Газета «Наша доля» (1906): Культуралагічны аспект выдання.

9. Кайрыс С. 3 маіх успамінаў пра Цётку // На суд гісторыі. Мн., 1994.

10. Корбут В. Главным двигателем был Якуб. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: https://www.sb.by/articles/glavnym-dvigatelem-byl-yakub.html.

11. Наша Доля. № 1. — 1 верасьня 1906. - С. 8 — [Электронны рэсурс].

12. Родныя вобразы. Цётка. – Наш палетак. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://rv-blr.com/verse/show/58953.

13. Родныя вобразы. Цётка. – Прысяга над крывавымі разорамі. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://rv-blr.com/literature/3683.

14. Родныя вобразы. Якуб Колас. – Наш родны край. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://rv-blr.com/verse/show/170.

15. Францішак У. Аб "Нашай Долі" // Беларускія ведамасці. 1921. №3.; Умястоўскі Ф. Праўда аб рэдагаваньні "Нашае Долі". (Адказ на пісьмо С. Барывоя) // Беларускі дзень. № 40, 24 сьнежня 1927. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу:http://pawet.net/library/history/bel_history/_bnr/00192/Аб_Нашай_Долі.html.

16. Ядвігін Ш. – Суд. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: https://voprosy.by/yadvigin-sh-sud/.

Работа защищена на оценку "9" без доработок.

Уникальность свыше 70%.

Работа оформлена в соответствии с методическими указаниями учебного заведения.

Количество страниц - 27.

Не нашли нужную
готовую работу?

Оставьте заявку, мы выполним индивидуальный заказ на лучших условиях