1. Творчасць Максiма Танка для дашкольникау. Аналiз творау М. Танка.
2. Лiтаратурна - мастацкi аналiз казкi Я Коласа "Рак - вусач".
1. Творчасцi Максiма Танка для дашкольникау. Аналiз творау М. Танка.
Максім Танк (Яўген Іванавіч Скурко) – паэт, пісьменнік, які працаваў у розных накірунках. Яго творцасць прасякнута і болем і радасцю, жаданнем і пошукамі новага. Менавіта ўсё гэта мы можам назіраць у такой краіне як дзяцінства, так і аўтар – не змог прайсці міма гэтага.
Першыя творы Максіма Танка для дзяцей з’явіліся ў 1937 годзе. Разнастайныя па тэматыцы, праблематыцы і мастацкіх асаблівасцях творы Танка для дзяцей цесна звязаны з фальклорам. Паэт творча пераапрацоўваў народныя сюжэты. У сваіх казках Танк закранаў розныя этычныя праблемы. Напрыклад: у казцы «Мухамор» высмейваецца хвалько Мухамор, які лічыў, што «мог бы смела быць паслом або нават і царом». Упэўнены, што роўнага па прыгажосці яму ў лесе няма. Аднак калі ў лес прыйшлі дзеці, усё стала на сваё месца: яны пазбіралі добрыя грыбы, а мухамор нікому не спатрэбіўся. Казка вучыць чытачоў рэальна ацэньваць сябе і не выхваляцца перад іншымі. Пазнавальнае значэнне ў тым, што дзеці даведаюцца, якія растуць грыбы ў беларускім лесе.
Свет роднай прыроды паказаны ў «Казцы пра Мядзведзя». Паэт імкнецца выклікаць у дзяцей гонар за сваю Бацькаўшчыну. Тут Танк канкрэтызуе месца дзеяння, згадваючы нарачанскія мясціны і Белавежскую пушчу. У гэтай казцы багатая сістэма вобразаў. Сярод дзеючых асоб ёсць мядзведзь, воўк, ліса, зубр, казёл, зайцы, вавёрка, варона, сарока, певень, цецерукі, дзятлы. Твор напісаны у традыцыях беларускіх народных казак. З гумарам асуджаецца ў казцы гультайства, прыстасавальніцтвва мядзведзя. Ён вырашыў знайсці жонку працавітую і з добрым пасагам, каб і надалей гультаваць і быць сытым зімой. Мядзведзевы сваты воўк і ліса змаглі знайсці выгадную нявесту працавітую вавёрачку. Але хітрасць у казцы пакарана. Калі мядзведзь з’еў усе вавёрачкіны запасы і занудзіўся, то знайшоўся той, хто змог вылечыць яго ад ляноты і гультайства. Цыган лячыў мядзведзя брагай, паіў зеллем, салодкім, як мёд, спаіўшы мядзведзя прыкуў яго да калоды і павёў яго цешыць людзей на кірмаш. У казцы паказана, што праца здольна змяніць характар чалавека. Казка мае і пазнавальнае значэнне, дзеці даведваюцца пра норавы і звычкі лясных жыхароў (напрыклад, чаму вавёрачка хавае свае арэхі).
2. Лiтаратурна - мастацкi аналiз казкi Я Коласа "Рак - вусач".
Казка «Рак-вусач» вылучаецца дзіўным багаццем ідэйнай задумы. Паэт не толькі пашырае сферу жыццёвага вопыту свайго чытача, ён прывівае яму любоў да жыцця, выхоўвае цікавасць да навакольнай рэчаіснасці. Прадстаўлены ў творы раслінны і жывёльны свет – гэта свет беларускай прыроды, роднай і блізкай дзецям. Казка спрыяе развіццю пачуцця гумару, тым самым выхоўваючы стойкасць і мужнасць душы дзіцяці, гартуючы яго да жыццёвай барацьбы. У ёй асуджаюцца нэндзы, сцвярджаецца жыццярадаснасць, працавітасць, светлая вера ў будучыню.
Казка «Рак-вусач» змяшчае багаты пазнавальны матэрыял: дзеці знаёмяцца з рознымі відамі рыб нашых беларускіх рэк (сом, язь, лешч, плотка, карась, ялец і інш.). Праз маналог жыта юны чытач даведваецца, з якімі вялікімі цяжкасцямі здабываецца хлеб. Зерне, кінутае восенню ў «халодны дол пусценькі», мерзне ў полі, на якім ткуць «маразы кужаль белы». Летам жнеі сажнуць жыта, затым яго абмалоцяць, высушаць зярняты і змелюць. Але жыта пазнае і радасць: вясна дае яму жыццё, лета апранае яго ў жоўты шоўк, чалавек вырабляе з яго беленькай мукі «хлябок новы».
